Aydın Hasan / ANKARA – Türkiye savunma sanayiindeki millileşme hamleleri kapsamında denizaltı projelerinde de önemli bir kabiliyete sahip oldu. Milden projesi çerçevesinde üretilecek denizaltılarda, OYAK bünyesindeki Erdemir ile Miilux OY şirketlerinin geliştirdiği Türk çeliği HY – 100 kullanılacak.
OYAK, 2019 yılında Finlandiya’ya ait Miilux şirketinin çoğunluk hisselerini satın alarak yüksek mukavemete sahip çelik üretimi teknoloji konusunda önemli bir adım attı. OYAK bünyesindeki Erdemir ile Miilux OY şirketleri, 2 yıl yürüttükleri ortak çalışma ile dünyada çok az sayıda ülkenin teknolojisine sahip olduğu denizaltı çeliğini üretmeyi başardı. Dayanıklılık özelliği çok yüksek olan HY-100 çelik levhaları, Ereğli Demir Çelik fabrikalarında üretiliyor.
Bu levhalar, Manisa’daki Miilux OY tesislerinde işleniyor. HY-100’den daha yüksek dayanıklılığa sahip HY-130’un üretimi için de araştırma çalışmaları yürütülüyor. Daha önce Avusturya gibi ülkelerden ithal edilen çelikler, milli teknoloji ile üretilerek bu yıl şubat ayından itibaren Gölcük Tersane Komutanlığı’na teslim edildi.
Çok dayanıklı
Milden projesi çerçevesinde üretilecek milli denizaltılarda Türk çeliği HY-100 ve geliştirme çalışmaları süren daha gelişmiş versiyonları kullanılacak. HY-100 çeliği, 100 metre derinlikte 12 metre mesafede patlayan 100 kilogramlık TNT’nin şiddetine dayanma özelliğine sahip. Bu teknolojinin, zırhlı kara araçları ile diğer sektörlerde kullanılması potansiyeli bulunuyor.
24 kişilik ‘denizaltı’
Bu projelerin yanı sıra STM tarafından da özel küçük boy denizaltı projesi yürütülüyor. STM500 denizaltısı üretiminde mukavim tekne test aşamasına gelinmiş durumda. 18’i mürettebat, 6’sı SAT/SAS personeli olmak üzere toplamda 24 kişilik kapasiteye sahip STM500’ün inşasına 26 Haziran 2022’de başlanmıştı. STM, TS170 denizaltısını üretmeyi de planlıyor.
Piri Reis gün sayıyor
Türk savunma sanayii, denizaltı çeliği teknolojisi ile Türkiye’yi dışa bağımlılıktan kurtaran önemli bir yeteneğe sahip oldu. Milliyet’in edindiği bilgiye göre, donanmanın su üstü plotformlarının yanı sıra denizaltında da güçlendirilmesi için başlatılan çalışmalar sürüyor. 6 Ay Sınıfı denizaltıdan ikisi envanterden çıkarılırken, TCG Doğanay ve TCG Dolunay modernize edildi. 4 Gür ve 4 Preveze sınıfı denizaltı için ise modernizasyon çalışması başlatıldı. Donanmanın hizmetinde yer alan bütün denizaltılar, Alman tasarımı. Reis Sınıfı 6 denizaltının üretilmesi projesi de, Alman TKMS firmasının ana yükleciliğinde yürütülüyor. Ancak milli ve yerli katkının yüksek olduğu bu projede, alt yüklenici olarak önemli Türk firmaları da yer alıyor. Projenin ilk gemisi olan ve kabul testleri süren Piri Reis’in bu yıl içinde envantere girmesi bekleniyor. Diğer 5 denizaltının da, 4 yıl içinde aşamalı olarak hizmete alınması planlanıyor.
Tamamen milli imkanlarla üretilecek Milden sınıfı 6 denizaltının dizayn çalışmalarına başlandı. Milli güdüm mermisi projesinde sona gelindi. Akya torpidosunun seri üretimine başlanması ile Almanya’ya olan torpido bağımlılığı kırıldı. Akya’nın yüklenmesi için denizaltılarda dönüşüm çalışmalarına başlandı. Donanma, yeni görev konsepti içinde nükleer enerji ile çalışan taktik denizaltılara da sahip olmayı istiyor.